۷ تا از رایج ترین عوارض ترک ورزش

بسیاری از ورزشکاران در سطوح مختلف از جمله مبتدی، متوسط و حرفه ای، از عوارض ترک ورزش آگاهی کافی ندارند! ترک ورزش می‌تواند تاثیرات منفی جسمی و روانی متعددی به همراه داشته باشد که بسته به عواملی مانند مدت زمان فعالیت ورزشی، نوع ورزش انجام شده و وضعیت جسمانی فرد متفاوت است. 

عوارض ترک ورزش برای ورزشکاران

حتی برای قوی ترین افراد، دوری از تمرینات ورزشی می‌تواند به سرعت منجر به تحلیل عضلات، کاهش توان جسمی و افت شاخص‌های زیستی شود. اصلی ترین عوارض ترک ورزش شامل:

۱- درصد احتمال چاق شدن افراد بیشتر می‌شود

 ورزش منجر به سوزاندن کالری و افزایش متابولیسم بدن می‌شود. وقتی ورزش کردن متوقف شود، بدن کالری کمتری می‌سوزاند و اگر فرد همچنان به همان میزان غذا بخورد، کالری اضافی به چربی تبدیل می‌شود. 

برای جلوگیری از عوارض ترک ورزش همچون افزایش وزن، باید به تدریج میزان کالری دریافتی را کاهش داد و یا فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی را در برنامه روزانه خود قرار داد.

۲- حجم عضلات بعد از توقف ورزش کاهش پیدا می‌کند

یکی دیگر از عوارض شایع در بدنسازان و ورزشکاران پس از ترک تمرینات ورزشی، کاهش حجم عضله‌های بدنشان است. زمانی که عضلات شما به طور منظم وادار به فعالیت نشوند، به تدریج تحلیل رفته و حجمشان کم می‌شود.

این موضوع به ویژه در افرادی که به طور حرفه‌ای ورزش می‌کردند و به یکباره فعالیت خود را متوقف می‌کنند، بیشتر دیده می‌شود. کاهش حجم عضله‌ها نه تنها باعث ضعف جسمانی می‌شود، بلکه تاثیرات منفی بر متابولیسم بدن، تعادل هورمونی و حتی روحیه فرد ورزشکار یا بدنساز می‌گذارد. 

3- احتمال افزایش فشار خون پس از ترک ورزش بیشتر می‌شود

ورزش منظم به گشاد شدن رگ‌های خونی و بهبود عملکرد قلب کمک شایانی می‌کند. با ترک ورزش، این اثرات مفید از بین می‌روند و رگ‌ها کم‌کم خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و خون با فشار بیشتری در رگ‌های شما جریان می‌یابد که منجر به افزایش فشار خون می‌شود. در نتیجه حتی دو هفته ورزش نکردن هم منجر به سفت شدن رگ‌ها و افزایش فشار خون شما می‌شود.  

زیاد شدن فشار خون در بدن شما می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته مغزی و سایر مشکلات جدی را افزایش دهد که یکی از عوارض احتمالی ترک ورزش است.

۴- توانایی و استقامت بدن کاهش پیدا می‌کند

دیگر عوارض ترک ورزش، کاهش کارایی و ناتوانی بدن است. از آنجایی که استقامت بدن به توانایی انجام تمرینات ورزشی طولانی مدت و بدون خستگی اشاره دارد، اجرای ورزش های سنگین و تحمل فشارها باعث بیشتر شدن مقاومت بدن می شود.

همچنین ورزش منظم، باعث تقویت سیستم قلبی عروقی و افزایش ظرفیت ریه‌ها می‌شود. با ورزش بدن اکسیژن بیشتری را به عضلات می‌رساند و در نتیجه، استقامت بدن افزایش پیدا می‌کند. وقتی ورزش به طور ناگهانی متوقف شود، این سیستم به تدریج ضعیف شده، حجم قلب کاهش، ظرفیت ریه‌ها کم و عضلات تحلیل می‌روند. 

در نتیجه، بدن نمی‌تواند به خوبی اکسیژن را به عضلات برساند و فرد خیلی زودتر از قبل خسته می‌شود. این کاهش استقامت می‌تواند در زندگی روزمره فرد تاثیر منفی بگذارد و فرد دیگر نتواند به راحتی فعالیت‌های خود را انجام دهد.

۵- خلق و خو افراد با ترک ورزش تغییر می‌کند

ترک ورزش علاوه بر اینکه  عوارض جسمانی داشته باشد، تاثیر مستقیمی بر روحیه افراد دارد.

زیرا اجرای منظم تمرینات ورزشی به ترشح هورمون‌هایی مانند اندورفین و سروتونین در مغز کمک می‌کند. این هورمون‌ها نیز باعث بهبود خلق و خو، کاهش استرس و اضطراب و افزایش احساس شادی و رضایت در افراد مختلف می‌شود. وقتی‌ فرد به طور ناگهانی ورزش را کنار می‌گذارد، سطح ترشح این هورمون‌ها کاهش پیدا کرده و می‌تواند منجر به بروز علائمی مانند افسردگی، اضطراب، تحریک‌پذیری و استرس شود.

همچنین ورزش می تواند، کیفیت خواب شما را بهبود بخشد و ترک آن ممکن است منجر به بی‌خوابی شود که خود می‌تواند به تشدید مشکلات روانی در ورزشکاران و بدنسازان دامن بزند!

۶- شروع مجدد تمرینات برای شما دشوار خواهد بود

یکی از مشکلات اصلی عوارض ترک ورزش، احساس خستگی و درد عضلانی بیش از حد برای شروع دوباره حرکات ورزشی و بدنسازی است! به طوری که بدن ما دیگر به فعالیت شدید عادت ندارد، به همین دلیل، خیلی زود احساس خستگی می‌کنیم و ممکن است دچار دردهای عضلانی شویم. این موضوع می‌تواند باعث دلسردی و کاهش انگیزه برای ادامه تمرینات شود.

در نتیجه وقتی برای مدتی ورزش را کنار بگذاریم، بدن ما به تدریج با وضعیت جدید سازگار شده و عضلات تحلیل می‌روند، استقامت و انعطاف‌پذیری بدن نیز کم می‌شود. همچنین شروع مجدد تمرینات می‌تواند برای شما کمی دشوار و چالش‌برانگیز تر باشد.

۷- تاثیرات ترک ورزش از یک روز تا یکسال

ترک ورزش برای مدت کوتاه یا طولانی می‌تواند تاثیرات مختلفی روی بدن بدنسازان و ورزشکاران داشته باشد. 

اگر یک روز ورزش نکنید، اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد و حتی ممکن است به عنوان یک استراحت مفید باشد. اما اگر یک روز تبدیل به چند روز شود، به خصوص برای افراد مبتدی، ممکن است انگیزه و روتین ورزشی‌شان دچار مشکل شود. 

اگر مجبور به ترک ناگهانی ورزش برای یک هفته تا ده روز شده اید، باید بدانید این ترک ناگهانی منجر به تغییرات اندکی در بدن می‌شود، از جمله کاهش توده عضلانی، افزایش چربی، و کاهش سرعت، استقامت و قدرت بدنی (در بالا به طور کامل توضیح داده شده است).

اگر برای چند هفته ورزش را کنار بگذارید، کاهش استقامت و قدرت عضلانی بیشتری را حس خواهید کرد. همچنین از عوارض ترک ورزش برای یک ماه منجر به کاهش قدرت و حجم عضلات، کاهش توان بدن و افزایش وزن شده و در نهایت، ترک ورزش برای چند ماه یا یک سال باعث از بین رفتن بیشتر دستاوردهای ورزشی، کاهش شدید توانایی قلبی عروقی، ضعف و کوچک شدن عضله‌ها، و افزایش توده چربی بدن می‌شود.

عوارض ترک بدنسازی

ترک بدنسازی همانند سایر ورزش‌ها می‌تواند عوارض مختلفی داشته باشد که شدت و نوع آن بستگی به مدت زمان ورزش، شدت تمرینات، و وضعیت جسمانی فرد بدنساز دارد. برخی از متداول ترین عوارض ترک بدنسازی:

• کاهش قدرت و کارایی بدن
• کاهش متابولیسم بدن
• تغییرات رفتاری همچون احساس افسردگی و عصبانیت
• اختلال در خواب
• کاهش انگیزه و اعتماد به نفس 
• چاق شدن فرد بدنساز

توجه داشته باشید که این عوارض در همه افراد یکسان نیست و شدت آنها به عوامل مختلفی مانند سن، سابقه ورزشی، نوع تغذیه و سبک زندگی فرد بدنساز بستگی دارد. برخی از افراد ممکن است هیچ عارضه خاصی را تجربه نکنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است با عوارض جدی‌تری مواجه شوند.

در صورتی که تصمیم به ترک بدنسازی دارید، توصیه می‌شود این کار به تدریج انجام داده و فرد به جای قطع کامل تمرینات، شدت و دفعات آن را کم‌تر از قبل کند. 

آیا بعد از ترک بدنسازی چاق میشویم؟

در حالت کلی رها کردن بدنسازی به طور مستقیم باعث چاقی نمی‌شود، اما می‌تواند زمینه را برای آن فراهم کند. وقتی بدنسازی کار می‌کنید، عضلات شما قوی‌تر و حجیم‌تر می‌شوند و متابولیسم بدن شما به شدت زیاد می‌شود. این یعنی حتی در حالت استراحت هم کالری بیشتری می‌سوزانید. حالا اگر بدنسازی را کنار بگذارید، عضله‌های بدنتان کم‌کم ضعیف شده و سوخت و سازتان کم می‌شود. در نتیجه، اگر همچنان همان مقدار کالری قبل را مصرف کنید، احتمال اینکه این کالری‌ها به چربی تبدیل شوند بیشتر می‌شود.

برای جلوگیری از این اتفاق، می‌توانید به تدریج فعالیت‌های ورزشی سبک‌تر را جایگزین بدنسازی کنید و رژیم غذایی‌تان را با توجه به نیازهای جدیدتان تنظیم نمایید.

چگونه از ترک ورزش جلوگیری کنیم؟

• اگر از ورزشی که انجام می‌دهید لذت ببرید، احتمال اینکه آن را ادامه دهید بیشتر است.
•  ورزش کردن با دوستان می‌تواند انگیزه شما را افزایش دهد و از ترک ورزش جلوگیری کند.
• یک مربی ورزشی می‌تواند به شما در تعیین اهداف، تنظیم برنامه ورزشی و انجام صحیح حرکات ورزشی کمک کند.
• هدف خود را از ورزش کردن مشخص کنید. این هدف می‌تواند کاهش وزن، افزایش قدرت، بهبود سلامتی یا هر چیز دیگری باشد.
• یک برنامه ورزشی منظم برای خود تنظیم کنید و به آن پایبند باشید. سعی کنید در روزهای مشخصی از هفته و در ساعات مشخصی ورزش کنید.
• رسیدن به اهداف ورزشی زمان می‌برد. صبور باشید و به تلاش خود ادامه دهید.

چگونه از عوارض ترک ورزش جلوگیری کنیم؟

هر دردی، درمانی دارد. برای پیشگیری از عوارض ترک ورزش توصیه می کنیم:

•  به جای اینکه یکباره ورزش را متوقف کنید، به تدریج شدت و مدت زمان تمرینات خود را کاهش دهید. این کار باعث می‌شود بدن شما به تغییرات عادت کند و از عوارض ناگهانی جلوگیری شود.
•  اگر به دلیل آسیب دیدگی یا هر دلیل دیگری نمی‌توانید به ورزش‌های قبلی خود ادامه دهید، به دنبال جایگزین‌های فعال باشید. پیاده‌روی، شنا، یوگا و تای چی می‌توانند گزینه‌های خوبی باشند.
• به بدنتان استراحت کافی بدهید تا بهبود یابد و از خستگی و آسیب‌دیدگی جلوگیری شود. سعی کنید هر شب ۷-۸ ساعت بخوابید.
•  وقتی به اهداف ورزشی خود می‌رسید، به خودتان پاداش بدهید (حتی خرید یک لباس ورزشی هم در روحیه شما تاثیر دارد). این کار باعث انگیزه گرفتن و ادامه دادن به ورزش‌تان می‌شود.

سوالات متداول